Jedni rodzice nie chcą ich podawać nawet kiedy jest potrzeba, inni z kolei podają wtedy, gdy tej potrzeby nie ma. Antybiotyki ratują zdrowie i życie dzieci. Natomiast na pewno w Polsce stosujemy ich za dużo, również w sytuacjach kiedy ich włączenie nie jest potrzebne. Dziś odpowiadam na Wasze pytania związane z antybiotykami.

Kiedy podanie antybiotyku jest konieczne?

Wtedy gdy mamy infekcję bakteryjną ogólnoustrojową (antybiotyk ogólny) lub infekcję miejscową (miejscowy) oraz infekcję grzybiczą. Pamiętajcie jednak, że u dzieci infekcji bakteryjnych jest zdecydowanie mniej niż wirusowych. Mamy skalę punktową, którą opieramy na wywiadzie i badaniu przedmiotowym, sugerującą rodzaj infekcji. Mamy też wytyczne, jakie patogeny najczęściej wywołują daną jednostkę chorobową. Ale głównie kierujemy się jednak diagnostyką. Badanie mikrobiologiczne daje nam rozpoznanie, na podstawie którego włączamy leczenie. Np. w infekcji dróg moczowych musimy mieć pewność, ze ta infekcja jest i jaki szczep ja wywołał. Wykonujemy badanie ogólne i posiew moczu. Podobnie, jeżeli infekcja jest długotrwała i podejrzewamy infekcję bakteryjną to wspomagamy się laboratoryjnymi badaniami.

Czy badanie CRP jest konieczne do podania antybiotyku?

Nie jest konieczne, ale ułatwia podjęcie decyzji.

Czy możemy podać antybiotyk bez posiewu?

Są takie sytuacje np. przy bakteryjnym zapaleniu jamy nosowej i zatok przynosowych. Lub też, kiedy dziecko wcześniej miało infekcję i doszło do pogorszenia i mamy do tego, np. ropny wyciek z nosa, silny ból miejscowy, gorączkę i inne objawy.

Czy antybiotyki osłabiają odporność jeśli tak to w jaki sposób?

W wielkim skrócie można powiedzieć, że antybiotyki niszczą prawidłową florę bakteryjną i sprzyjają rozmnażaniu się bakterii patogennych. Wtedy łatwiej dochodzi do infekcji. Przeszkadzają też w prawidłowym dojrzewaniu układu odpornościowego. Nie tylko zabijają bakterie, które nam szkodzą ale i te, które pomagają. Wybicie tych pomocnych bakterii, skutkuje zasiedleniem bakteriami patogennymi i pojawieniem się kolejnej infekcji. I cały cykl zaczyna się od nowa: infekcja➡️antybiotyk➡️bakterie patogenne➡️infekcja, itd.

Dlaczego antybiotyki przepisywane są za często?

 Trudno mi odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ ja bardzo rzadko przepisuję antybiotykoterapię ogólną. Jest narodowy program ochrony antybiotyków I każdy medyk może się z nim zapoznać. Znajdują się w nim również rekomendacje dotyczące tego, jakie choroby leczymy jakimi antybiotykami. Myślę, że część lekarzy przepisuje antybiotyki profilaktycznie, żeby infekcja wirusowa nie zmieniła się w bakteryjną, a to jest duży błąd. Część infekcji wirusowych może zostać nadkażona bakteriami, ale to nie jest coś, co się dzieje od początku. Antybiotyki podawane są zbyt wcześnie i zbyt pochopnie.

Czy podawaniu antybiotyku podczas infekcji wirusowej szkodzi?

 Na pewno nie pomaga i można powiedzieć, że szkodzi bo niszczy prawidłową florę bakteryjną.

Czy wcześniaki w szpitalu dostają antybiotyki?

Tylko wtedy, gdy jest taka potrzeba.

Który antybiotyk jest najlepszy?

To wszystko zależy od tego, jaka jest jednostka chorobowa, Dobieramy lek do konkretnego zakażenia.

Co zrobić, jeżeli lekarz nagminnie przepisuje antybiotyki?

Nie bójcie się. Pytajcie. Jeżeli Wasz lekarz za każdym razem przepisuje Waszemu dziecku antybiotyk, zapytajcie o powód i o to, czy można potwierdzić jego przypuszczenia badaniami.

Czy podajemy antybiotyki przy zapaleniu oskrzeli?

Najczęściej nie trzeba brać wtedy antybiotyków.

Czy trzeba podać antybiotyk tylko dlatego że dziecko już długo długo kaszle?

Nie dajemy antybiotyku z powodu samego kaszlu. Zachęcam do zapoznania się z postem na temat kaszlu (tam więcej i tym, że może się on utrzymywać jakiś czas po infekcji jest to zjawisko normalne).

Czy powinniśmy podawać probiotyk i jaki po antybiotykoterapii u małych dzieci?

Na to pytanie musi odpowiedzieć lekarz prowadzący, bo to zależy od wielu czynników: jakie dziecko brało antybiotyki, w jakim jest wieku, czy było karmione piersią czy urodziło się siłami natury itd. Jeśli chodzi o probiotyki to są one względnie bezpieczne. Nie poleca się ich podawania u osób z obciążeniami z grup ryzyka np. u pacjentów z zaburzeniami odporności. Ale probiotyki to temat na osobny post.

Dlaczego odchodzimy od podawania antybiotyków?

Wiemy, że jest coraz większa oporność patogenów na antybiotyki i że negatywnie wpływają one na układ odpornościowy. Może się okazać, że w pewnym momencie nie będziemy w stanie wyleczyc infekcji, bo antybiotyk nie zniszczy bakterii. A pamietajmy, że rozwijająca się posocznica może zabić człowieka.

Zapalenie ucha, kiedy antybiotyk?

Podajemy go tylko u dzieci z ostrym zapaleniem ucha środkowego, u dzieci poniżej szóstego miesiąca życia lub u dzieci u których wystepują jeszcze inne, dodatkowe objawy. Podajemy, ponieważ boimy się rozwinięcia posocznicy bakteryjnej. Natomiast u dzieci poniżej drugiego roku życia, z jednostronnym zapaleniem ucha nie musimy wdrażać natychmiastowej antybiotykoterapii. Możemy się z tą interwencją wstrzymać. U dzieci starszych, jeżeli mamy niepowikłane, ostre zapalenie ucha środkowego, wstrzymujemy się z antybiotykiem najczęściej do 48 h, lecząc najpierw przeciwzapalnie i przeciwbólowo.

Czy zamiast antybiotyku w syropie można dostać dla dziecka zastrzyki?

W leczeniu domowym nie ma wskazań do podawania dzieciom antybiotyków inaczej niż doustnie.

Jak wspomóc dziecko po antybiotykoterapii?

Odbudować prawidłowy mikrobiom, ale to temat na osobny post.