Niedrożność kanalików łzowych

Łzy pełnią niezwykle ważną rolę w ludzkim organizmie. Ich zadaniem jest nawilżanie powierzchni rogówki oraz spojówki. Gdybyśmy ich nie mieli – doszłoby do uszkodzenia rogówki i upośledzenia widzenia, co skutkowałoby w konsekwencji utratą widzenia.

Nadmiar łez odprowadzany jest fizjologicznie z worka spojówkowego przez drogi łzowe prosto do nosa – stąd płacząc zawsze dostajemy wodnistego kataru. Zdarza się jednak, że u niektórych niemowląt proces ten jest zaburzony. Mówimy wówczas o niedrożności kanalików (dróg) łzowych.

Ciekawostką jest fakt, że tę przypadłość diagnozuje się u około 6% noworodków i niemowląt, a u 30% z nich zmiany występują obustronnie. Prawidłowym zjawiskiem fizjologicznym jest natomiast pęknięcie błony zamykającej ujście łez do noska po tym, jak noworodek wydaje z siebie pierwszy krzyk.

Najczęściej diagnozowana jest niedrożność ujścia przewodu nosowo-łzowego właśnie do nosa. Łzy zaczynają zalegać w worku spojówkowym i dochodzi do: nadmiernego łzawienia, ropienia oczu, sklejania powiek i powstawania dużej ilości tzw. śpiochów. Może to skutkować rozwojem stanu zapalnego błony śluzowej worka łzowego i spojówek. Jest to spowodowane namnażaniem się – bakterii głównie paciorkowców i gronkowców.

Rozpoznania niedrożności kanalików łzowych dokonuje pediatra (jeśli nie ma stanu zapalnego), a potwierdza okulista, który korzysta przy tym z lampy szczelinowej. Takie badanie ma również wykluczyć zapalenie spojówki i rogówki.

Po stwierdzeniu problemu rodzice powinni rozpocząć masowanie worka łzowego u maleństwa.
Chodzi o to, aby taki zabieg spowodował wzrost ciśnienia w worku łzowym i doprowadził do pęknięcia błony blokującej ujście przewodu nosowo-łzowego. Taki masaż wykonujemy kilka razy na dobę najlepiej podczas karmienia (lekarz musi nauczyć rodziców jak należy wykonywać taki masaż, aby był skuteczny). Wskazane jest też przemywanie oka solą fizjologiczną, w celu wypłukania zalegających tam bakterii. Zapobiega to namnażaniu się patologicznej flory.

W przypadku dużego ropienia oka stosuje się antybiotykoterapię – antybiotyk w kroplach podaje się przez 5-7 dni, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach, do których nie należy dopuszczać.

Warto wiedzieć, że u części niemowląt dochodzi do samoistnego udrożnienia przewodu nosowo-łzowego w ciągu pierwszego roku życia. Jeżeli problem nie ustępuje konieczny jest zabieg okulistyczny.